شیوه‌ی روایت کتاب شاهنامه فردوسی

آیا واقعا خوندن کتاب شاهنامه‌ی فردوسی سخته؟

مقدمه

شاهنامه‌ی فردوسی یکی از با ارزش‌ترین آثار ادبی کشورمونه که توسط حکیم ابوالقاسم فردوسی و در طول سی سال به نظم درومده. حکیم فردوسی با سلطان محمد غزنوی قرارداد می‌بنده تا تاریخ ایران  قبل از اسلام رو برای نسل‌های بعد به یادگار بذاره. علت این که فردوسی در بخش های مختلف شاهنامه از سلطان محمد تعریف کرده هم به همین علته. البته کتاب شاهنامه فقط شامل تاریخ نمیشه و در حالت کلی مطالب شاهنامه فردوسی رو میشه به سه بخش تقسیم کرد. 

اساطیری

پهلوانی

تاریخی

البته ما توضیحات دقیق تر این سه بخش از شاهنامه رو در یک پست دیگه برای شما قرار دادیم.

با وجود این که کتاب شاهنامه‌ی فردوسی تاریخ و هویت ایرانه اما خیلی از اوقات مشاهده می‌شه که میگن زبان شاهنامه سخته یا خوندن شاهنامه کار من نیست. ما در این پست سعی می‌کنیم بررسی کنیم که آیا خوندن شاهنامه واقعا سخته یا همه‌ی اینا فقط یه بهونه است و ما بی دلیل از شاهنامه بی نصیب موندیم.

قدیمی بودن زبان شاهنامه

درسته که کتاب شاهنامه قدیمیه اما زبانش به زبان فارسی امروز خیلی نزدیکه. کسایی که فکر می‌کنن خوندن شعر سخته احتمالا آثار شاعرای دیگه‌ای مثل حافظ رو خوندن. زبان شاهنامه واقعا سخت نیست. البته تک و توک کلمات سخت و ناآشنا لابه‌لای شاهنامه دیده می‌شه که خیلی راحت می‌شه با یه سرچ تو گوگل معنی‌شون رو پیدا کرد. اگه لغت‌نامه‌ی دهخدا تو خونتون داشته باشید که دیگه جه بهتر. زبان شاهنامه در واقع همون زبان فارسی الانه فقط کلمات عربی و انگلیسی که ما هر روز هم ازشون استفاده می‌کنیم درش وجود نداره. فردوسی سعی کرده تا جایی که ممکنه از فقط از کلمات فارسی استفاده کنه و کلمات عربی بسیار کمی در شاهنامه به کار رفته. عمدتا همین کلمات عربی هستند که خوندن شعرها رو برای ما سخت کردن.

بخش هایی از شاهنامه رو قبلا تو کتاب درسی خوندیم.

با توجه به این در هر یک از کتاب‌های درسی ما حداقل یک شعر از شاهنامه فردوسی اومده  همه‌ی ما حتما چند شعر از شاهنامه رو شنیدیم. این داستان‌ها معمولا از میانه‌ی کتاب شاهنامه انتخاب شدن. چون که بدون مقدمه با این شعر‌ها روبه‌رو می‌شیم به نظر سخت میان. شما امتحان کنید و برید یکی از کتاب‌های امروزی رو بردارید و از وسطش شروع کنید به خوندن. مطمئنا از خوندن اون کتاب هیچ چیزی متوجه نمی‌شید. اما اگه خوندن کتاب رو از اولش شروع کنید و با نویسنده جلو برید دیگه مشکلی وجود نداره.

هر کتاب اصطلاحات مربوط به خودش رو داره که وقتی اونارو مطالعه می‌کنید و به مرور زمان با معنی و مفهوم اونا آشنا می‌شید. مثلا کسی که کتاب دیابلو می‌خونه باید بدونه واژه‌ی سنکچواری یعنی چی، کسی که ارباب حلقه‌ها می‌خونه باید معنی هابیت رو بدونه و... . این در مورد شاهنامه هم صدق می‌کنه. بعد از این که شما صد صفحه از شاهنامه رو بخونید دیگه به زبانش عادت می‌کنید و با اصطلاحات و دنیای شاهنامه آشنا می‌شید و خوندن 2600 صفحه‌ی بعدی براتون ساده می‌شه.

شروع شاهنامه شامل ستایش علم و پیامبر و این جور چیزاس

این یه مورد از نظر من هم یک نقص محسوب می‌شه. توی هر فیلم یا کتابی معمولا یه بخش جذاب از داستان رو همون اول به ما نشون میدن که مخاطب جذب بشه و با انگیزه ادامه بده. شیوه‌ی روایت شاهنامه یه مقدار متفاوته. شاهنامه با یه تعداد ستایش از علم و پیامبر و ماه این جور چیزا شروع میشه و بعدش سراغ داستان جمشید میره. اوایل کتاب ارتباط برقرار کردن با کتاب یه مقدار سخته. توصیه ما اینه که اگه دنبال داستان هستنید، مقدمات اولیه رو رد کنید و مستقیم از شروع پادشاهی جمشید شروع کنید. قسمت‌های اولیه کتاب چون داستانی ندارند برای شروع مناسب نیستند. جذاب‌ترین قسمت‌های شاهنامه هم داستان‌های مربوط به رستم و بخش‌های پهلوانی کتابه. اگه به بخش‌های پهلوانی کتاب برسید دیگه نمی‌تونید از شاهنامه دل بکنید و تا آخرش می‌خونید.

یه ضرب المثل معروفی هست که میگه شاهنامه آخرش خوشه. تا اون‌جایی که ما می‌دونیم قسمت‌های پایانی شاهنامه یا حداقل قسمت‌های پایانی شاهنامه‌ی چاپ مسکو، مربوط به شکست خوردن ایران و یزدگرد سوم از اعرابه. من نمی‌دونم چرا میگن شاهنامه آخرش خوشه. اگه شما علتش رو می‌دونید ممنون می‌شیم که در بخش نظرات برای ما ارسال کنید. 

کی حال داره 2700 صفحه شاهنامه بخونه

شاهنامه حدود چهل هزار بیته. تعداد ابیات واقعا زیاده و خوندن شاهنامه زمان نسبتا زیادی نیاز داره. شاید اولش سخت به نظر برسه اما زمانی که درگیر داستان شاهنامه بشید دیگه متوجه حجم زیاد اون نمی‌شید. ما توی سایتمون رمان‌های زیادی قرار دادیم اکثر این رمان ها هم طولانی هستن. من نگاه کردم 6 تا از مجموعه رمان هایی که ما در سایتمون قرار دادیم بیشتر از 2700 هستند. طولانی بودن داستان تو خیلی از آثار امروزی هم دیده می‌شه و فقط مختص شاهنامه نیست.

وقتی الان میشه نثر روان شاهنامه رو پیدا کرد چرا شعر بخونیم

الان خیلی از انتشارات شاهنامه رو به نثر در آوردن و می فروشن. به نظر من این کتاب ها فقط به درد بچه‌های زیر 15 سال می خوره. اگه یه جوون بیاد شاهنامه رو به نثر بخونه واقعا حرکت تباهی انجام داده. شاهنامه‌ی فردوسی غنی از آرایه های ادبیه و وزن و قافیه‌اش کاملا به دل آدم می‌شینه. به عنوان مثال شما چند مصراع زیر به همراه معنیشون رو بخونید. تا تفاوت نثر و شعر رو متوجه بشید و به هنر فردوسی ایمان بیارید.

پدر بي پسر شد پسر بي پدر*** چنين آمد از چرخ گردان به سر

پدر پسرش را از دست داد و پسر پدرش را. سرنوشت روزگار این گونه رغم خورد.

پى افكندم از نظم كاخى بلند ** * كه از باد و باران نيابد گزند

کاخی بلند از نظم بنا کردم که باد و باران به آن آسیبی نمی‌زند.

آیا ایمان نمی‌آورید!

کتاب شاهنامه در چندین جلد نوشته شده. بخوایم بخریم گرونه.

به نظر ما ارزش شاهنامه از قیمتی که معمولا سایت ها میذارن بالاتره و باید توی خونه‌ی هر ایرونی باشه. اما اگه حالا به هر دلیلی نمی‌خواید برای شاهنامه پول خرج کنید. می‌تونید از نسخه‌های اینترنتی رایگان شاهنامه که در اینترنت موجوده استفاده کنید. 

نسخه‌های اینترنتی شاهنامه کیفیت مناسبی ندارن

بله ما هم وقتی دنبال شاهنامه می‌گشتیم نمی‌تونستیم یه نسخه‌ی مناسب از شاهنامه پیدا کنیم. معمولا یا فونت مناسب نیست یا وسط‌چین نیست یا هر خط فقط یه مصراعه و غیره . درنهایت ما تونستیم یه فایل ورد در اینترنت پیدا کنیم و در یک هفته بسی رنج بردیم تا تونستیم یه نسخه‌ی زیبا و قابل مطالعه برای دوستان پشم‌ریزونی تهیه کنیم. این نسخه کیفیت خوبی داره و دیگه ظاهرش مناسبه و تو ذوق آدم نمی‌زنه. شما می‌تونید این نسخه از شاهنامه رو به صورت کاملا رایگان از سایت ما دانلود کنید.

از رو لپ تاب و گوشی خوندن چشم رو اذیت می‌کنه

ما برای این مشکل هم راهی پیدا کردیم. در کنار نسخه‌ی اصلی شاهنامه ما یک نسخه دارک هم تهیه کردیم. نسخه‌ی دارک دیگه چشم رو اذیت نمی‌کنه.

چس مثقال تفکر

به جای این که وقتتون رو با دیدن مجموعه‌های کاملا بی‌معنی مثل سریال ویچر تباه کنید، یا با گوگل کروم برید سایت‌های مختلف چرخ بزنید، بشینید یکی از بزرگترین آثار ادبی ایران رو بخونید تا  هم در دنیا و هم در آخرت به سعادت برسید.

افسوس فایده نداره

اگر الان با گوگل کروم وارد سایت ما شدید و می‌بینید که بعضی از عکسا کند بالا میان. همین الان گوگل کرومو ببندید از فایرفاکس یا بقیه بروزر ها استفاده کنید. این گوگل کروم تکلیفش با خودشم مشخص نیست. هر روز ما با این گوگل کروم داستان داریم. در قدم بعدی شاهنامه رو از سایت ما دانلود کنید و از خوندنش لذت ببرید.